Menya ibyiza n’imbogamizi mu korora inkoko z’amagi. Inkuru isobanura akamaro, uko bikorwa, ingero, n’inama zagufasha gutera imbere muri uyu mushinga.
INKOKO: Ibyiza n’Imbogamizi mu Korora Inkoko z’Amagi
Korora inkoko z’amagi ni
kimwe mu bikorwa by’ubworozi bigezweho kandi bifasha abantu benshi mu rwego rwo
kongera umusaruro w’ibiribwa no kubona inyungu. Umunsi ku munsi, abantu benshi
barimo kwinjira muri uyu murimo kuko ugaragara nk’uworoshye gutangira kandi
ushobora guha umusaruro wihuse. Ariko kandi, nk’uko n’indi mirimo yose iba
ifite ibyiza n’imbogamizi, no mu bworozi bw’inkoko zitanga amagi harimo byinshi
bigomba kwitonderwa.
Uraza gusoza iy'inkuru wamaze gusobanukirwa ishusho yuzuye ku byiza n’imbogamizi mu korora inkoko z’amagi,
ukagaragaza uburyo ushobora kubyaza umusaruro aya mahirwe, ndetse n’inama
z’ingirakamaro zagufasha kubigeraho neza.
Ibisobanuro by’ingenzi ku
korora inkoko z’amagi
Inkoko zitera amagi ni ubwoko
bw’inkoko bwatoranyijwe ku buryo bushyira imbere umusaruro w’amagi kurusha
inyama. Ukoresheje uburyo bugezweho, inkoko imwe ishobora gutanga hagati
y’amagi 250–300 ku mwaka, bitewe n’imikorere y’ubworozi n’ubwiza bw’ibiryo.
Ibi bituma korora inkoko
z’amagi bifatwa nk’uburyo bwo kubona ibiribwa byihuse, cyane cyane mu turere
aho amagi akenerwa cyane mu ngo, amashuri, amahoteli n’amavuriro.
1. Umusaruro wihuse kandi
uhoraho
Korora inkoko z’amagi bitanga umusaruro uhoraho kuko buri munsi ushobora kubona amagi bitewe n’ingano y’inkoko ufite. Ibi bituma aborozi babona amafaranga buri munsi cyangwa buri cyumweru. inkoko zagaburiwe neza zitera 80% k'umunsi. Ugereranyije n'ubundi bworozi busaba igihe kirekire kugira ngo butange umusaruro, inkoko z'amagi zitanga inyungu zihuse.
2. Isoko rihoraho
Amagi ni ibiribwa
by’ingenzi mu buzima bwa buri munsi. Mu Rwanda ndetse no ku isi hose, amagi
aribwa mu buryo butandukanye: mu ifunguro rya mu gitondo, mu masafuriya, mu
gukoramo keke cyangwa mu mafunguro yo mu birori. Ibi bituma isoko ry’amagi riba
rihoraho kandi ridapfa gucika.
Mu Rwanda, umubare w'abaturage uriyongera, kandi ubukangurambaga
ku mirire myiza burakomeje, ibi byose bigatuma ikenerwa ry'amagi ryiyongera
umunsi ku wundi. Ibi biha icyizere aborozi ko ibyo bazasarura bizabona
isoko nta kibazo. Soma ibindi hano FAO. PoultryProduction in Hot Climates.
3. Uburyo bworoshye bwo
gutangira
Ugereranyije n’ubundi
bworozi, korora inkoko z’amagi ntibisaba ubutaka bunini cyane cyangwa
ibikoresho bihenze cyane. Ushobora gutangira n’inkoko nke hanyuma ugakomeza
wagura umushinga.
4. Akamaro mu mirire
Amagi azwiho kugira
intungamubiri z’ingenzi zirimo poroteyine, vitamine n’imyunyu ngugu. Bifasha mu
kurwanya imirire mibi no kongera ubuzima bwiza mu muryango.
5. Amahirwe yo kongera
agaciro
Uretse kugurisha amagi
asa, ushobora kuyongerera agaciro mu kuyabika neza, kuyatunganya mu byuma
byabugenewe, cyangwa kuyakoresha mu bicuruzwa nk’ibikombe bya keke, mayonnaise,
cyangwa imigati.
6. Umusaruro Ufatika (Tangible Product)
Amagi ni umusaruro
ufatika kandi woroshye gupakira no gutwara. Ntibyangirika vuba nk'ibindi
biribwa bimwe na bimwe, kandi bishobora kubikwa igihe runaka mu buryo
bworoshye. Ibi bifasha aborozi gucunga umusaruro wabo neza no kuwugeza ku isoko
mu buryo butekanye.
7. Kugabanya Ubushomeri no Kuzamura Ubukungu (Job Creation and Economic Growth)
Ubwo bworozi bw'inkoko
z'amagi bufasha mu guhanga imirimo itandukanye, uhereye ku borozi ubwabo,
abacuruzi b'amagi, abakora ibiryo by'amatungo, abaganga b'amatungo, n'abandi
benshi. Ibi bigira uruhare runini mu kuzamura ubukungu bw'igihugu no kugabanya
ubushomeri, cyane cyane mu cyaro.
Imbogamizi mu Korora
Inkoko z’Amagi
1. Indwara zica inkoko
vuba
Umworozi utabaye maso, indwara nk’inkoko zicibwa
n’igituntu cyazo (Newcastle), gicurane cy’inkoko, n’izindi, zishobora kwica
inkoko nyinshi mu gihe gito. Ibi bigabanya cyane umusaruro kandi bikateza
igihombo gikomeye umworozi.
2. Igiciro cy’ibiryo kiri
hejuru
Inkoko z’amagi zisaba
indyo yuzuye kandi yihariye kugira ngo zitange umusaruro mwiza. Kugura ibiryo
bifite ubuziranenge bikenera ubushobozi buhagije, bikaba rimwe na rimwe
imbogamizi ku borozi bato cyangwa bagitangira.
3. Isoko rihindagurika mu
giciro
Nubwo amagi ahora
akenerwa, igiciro cyayo gishobora kujya gikomera cyangwa kikagwa bitewe
n’ibihe, ubwinshi bwo ku isoko, cyangwa ibindi bibazo by’ubukungu.
4. Gufata neza inkoko
bikenera ubumenyi
Ntabwo korora inkoko
z’amagi ari ugufata inkoko gusa ngo uzifungire mu nzu ngo ubundi utegereze amagi. Bisaba kumenya uburyo
bwo kuzitago: isuku, kuboneza urukingo, kubaka inzu zazo ziboneye n’uburyo bwo
kugenzura umusaruro uzikomokaho.
5. Umuvuduko
w’imihindagurikire y’ikirere
Imihindagurikire
y’ikirere (imbeho, ubushyuhe bwinshi cyangwa imvura nyinshi) ishobora kugira
ingaruka ku mibereho y’inkoko no ku musaruro w’amagi.
Uko bikorwa n’Ingero
Zifatika
- Kugira isuku: Ningombwa cyane ko inzu y’inkoko igomba guhora isukuye neza kugira ngo indwara zitinjira.
- Urukingo: Nibyiza kandi ni itegeko gufata gahunda y’inkingo ni ingenzi mu kurinda indwara zishobora kwica
inkoko.
- Kugabura neza:
Ibiryo bigomba kuba bifite intungamubiri zose zikenerwa kugira ngo inkoko
zirusheho gutanga amagi menshi kandi afite ubuziranenge.
- Ikoranabuhanga:
Hari uburyo bugezweho bwo kugenzura urumuri, ubushyuhe
n’ubushyuhe mu nzu y’inkoko, bigafasha inkoko gutanga amagi menshi.
Inama k'umuntu ushaka gutangira umushinga
1. Tangira
n’inkoko nke, hanyuma ugende wiyungura uko ubonye ubunararibonye n’ubushobozi.
2. Gisha
inama ku borozi bafite uburambe cyangwa inzobere mu bworozi bw’inkoko.
3. Gira
gahunda y’ubwizigame, kuko ibiciro by’ibiryo bishobora guhenda cyangwa bikagwa
mu gihe runaka.
4. Tangira
gutekereza ku kongera agaciro ku musaruro wawe, aho kugurisha amagi gusa.
5. Irinde gushingira ku makuru y’ibihuha, ahubwo ushake amakuru kubasanzwe borora cyangwa ukoreshe nk’inyandiko za FAO (Food and Agriculture Organization) cyangwa inyigisho z’amasomo y’ubworozi ku mbuga za kaminuza.
Incamake y'ibyiza n'imbogamizi k'unkoko z'amagi
Umusozo
Korora inkoko z’amagi ni
inzira ifasha mu kubona inyungu z’igihe kirekire kandi igakemura ikibazo
cy’imirire mu miryango. Nubwo hari imbogamizi zishobora guhura n’umworozi,
gucunga neza imari, guhitamo uburyo bugezweho no kwiga ku bandi borozi
bishobora gufasha gutsinda ibyo bibazo.
Waba ushaka gutangira korora inkoko z’amagi cyangwa se wifuza kongera umusaruro wawe? Sangiza iyi nkuru n’abandi borozi cyangwa dukurikire kuri FarmXpert Group kugira ngo ubone inama zindi z’ingirakamaro.
0 Comments
Leave your opinion